โรคติดต่อ

 อหิวาตกโรค เป็นโรคติดเชื้อแบคทีเรียในลำไส้อย่างเฉียบพลัน ทำให้มีอาการเกิดขึ้นทันทีทันใด จะยืนยันว่าผู้ป่วยอหิวาตกโรค เมื่อผู้ป่วยมีอาการและอาการแสดงทางคลินิกร่วมกับ ผลการเพาะเชื้อจากอุจจาระ หรือสิ่งอาเจียนในห้องปฏิบัติการพบเชื้อ Vibrio cholerae O1 หรือ O139 (confirmed case) ซึ่งจะรายงานในแบบ รง.506 แต่ถ้าผู้ป่วยมีเพียงอาการและอาการแสดงทางคลินิก   แต่ยังไม่มีผลการตรวจทางห้องปฏิบัติการจะเรียก ผู้ป่วยสงสัย (Suspected case) การรายงานเพื่อควบคุมการระบาด จะรายงานทั้งผู้ป่วยที่สงสัยและผู้ป่วยที่ยืนยันเพื่อการสอบสวนและควบคุมป้องกันโรคต่อไป

สาเหตุ
     เกิดจากเชื้อแบคทีเรีย Vibrio cholerae serogroup O1,El Tor biotype ส่วน serotype มีการเปลี่ยนแปลงการระบาดกลับไปกลับมาระหว่าง Serotype Ogawa และ Inaba ส่วน Hikojima พบน้อยมาก หลังเดือนกันยายน 2543 เป็นต้นมาถึงปัจจุบัน ส่วนใหญ่เป็นการระบาดของ Serotype Inaba ส่วน Classical biotype นั้นพบที่ประเทศบังคลาเทศเท่านั้น

แหล่งรังโรค
     เชื้อสามารถอยู่ในลำไส้คนเท่านั้น ไม่พบว่ามีแหล่งโรคในสัตว์ชนิดอื่น แหล่งที่สำคัญคือสิ่งแวดล้อม โดยเชื้อสามารถอยู่รอดในน้ำได้เป็นปีในสภาพสิ่งแวดล้อมที่เหมาะสม คือ ความเป็นกรดเป็นด่าง (PH) 8.0 อุณหภูมิ 25 องศาเซลเซียส และความเค็ม 25-30 ส่วนใน 1,000 โดยเชื้ออาจจับกับแพลงตอน หรือสาหร่ายสีเขียวในบริเวณน้ำกร่อย
 
การติดต่อของโรค
     โดยการรับประทานอาหารหรือดื่มน้ำที่ปนเปื้อนเชื้อที่ออกมากับอุจจาระหรือสิ่งอาเจียนของผู้ป่วยหรือผู้ที่เป็นพาหะ

ระยะฟักตัวของโรค
     ตั้งแต่ 2-3 ชั่วโมง ถึง 5 วัน (เฉลี่ย 2-3 วัน)

ระยะติดต่อ
     สามารถตรวจพบเชื้อในอุจจาระในช่วงที่มีอาการไปถึงหลังพักฟื้น 2-3 วัน สำหรับผู้เป็นพาหะของโรคอาจถ่ายทอดเชื้อได้หลายเดือน ยาปฏิชีวนะที่มีประสิทธิภาพสามารถช่วยลดระยะการติดต่อให้สั้นลง

อาการและอาการแสดง
     ส่วนใหญ่มีอาการเพียงเล็กน้อย ในรายที่เป็นรุนแรงจะถ่ายอุจจาระเป็นน้ำคราวละมากๆ อุจจาระคล้ายน้ำซาวข้าว กลิ่นเหม็นคาว อาจมีอาเจียนร่วมด้วย มักไม่มีอาการปวดท้อง ถ้าไม่ได้รับการทดแทนสารน้ำและเกลือแร่อย่างเหมาะสม ก็จะมีภาวะขาดน้ำและเกลือแร่อย่างรวดเร็ว เลือดมีภาวะเป็นกรด หายใจหอบ ไตวาย อาจเสียชีวิตได้ภายในเวลาเพียง 2-3 ชั่วโมง โดยเฉพาะเด็กและผู้สูงอายุ